تخلخل چیست؟

تخلخل به ویژگی فضای خالی یا پوششی در ماده اشاره دارد. در علم مواد، تخلخل به نسبت فضای خالی یا پوششی در یک ماده نسبت به حجم کل ماده اشاره دارد. این ویژگی به طور معمول به عنوان درصدی از حجم ماده تعریف می‌شود که توسط فضای خالی یا فضای هوایی پر شده است. معمولاً تخلخل به صورت درصدی از حجم ماده بیان می‌شود. در مواد مختلف، تخلخل می‌تواند ویژگی مهمی باشد که بر اثر آن، خواص فیزیکی و مکانیکی ماده تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

معنی لغوی تخلخل چیست؟

تخلخل در فرهنگ لغت 2 معنی دارد:

- فاصله مولکولی در اشیا
- نسبت نفوذ پذیری

*بدین معنی که تفاوت یک جسم با تخلخل و قطعه ای از همین جنس بدون تخلخل در فاصله مولکولی آن بدون افزایش وزن یا اضافه شدن ترکیبی دیگر است.

در سنگ های طبیعی یا مصنوعی تخلخل وجود دارد،در بعضی از آنها کم و در بعضی بسیار زیاد است.مثلا تخلخل در سنگ هایی که جنس گرانیت دارند بسیار کم است و این تخلخل در سنگ های تراورتن بسیار زیاد است. این تخلخل هم میتواند مفید باشد و هم میتواند مضر باشد، بسته به مکان اجرا،آب و هوا و... میتواند مفید یا مضر باشد.

تخلخل مفید

تخلخل در نماهای سنگ مخصوصا بیرون از ساختمان بسیار مهم است این تخلخل در سنگ های تراورتن بسیار مفید می باشد و می توان گفت یکی از اصلی ترین مواردی که باعث شده این روزها تراورتن ها در فروش بی رقیب باشند همین دلیل است. این تخلخل در سنگ تراورتن باعث میشود سنگ راه های نفوذ داشته باشد و ملات سیمان به آن نفوذ کرده و بسیار خوب و محکم سنگ را نگه دارد و این سنگ با ضربه یا گرم و سرد شدن از نما جدا نشود. 
تخلخل در سنگ های مرمریت و گرانیت کم است و این یکی از عیوب این سنگ هاست در بخش نمای ساختمان،مخصوصا نمای بیرونی،این تخلخل کم باعث میشود ملات به خوبی تراورتن در سنگ نفوذ نکند و این احتمال میرود که در مدت زمان چند ساله این سنگ از نما جدا شود پس کسانی که این 2 دسته سنگ را برای ساختمان خود انتخاب میکنند مجبورند از روش های دیگری برای محکم کردن سنگ در نماها استفاده کنند مثل اسکوپ کردن سنگ.


معایب وجود تخلخل

تخلخل وقتی میتواند مضر باشد که سنگ در کف فرش بیرونی ساختمان کار شود. در بیرون ساختمان به خاطر بارندگی های زمستانه و یخبندان آب در سنگی که تخلخل زیادی داشته باشید نفوذ کرده و یخ میزند این یخ زدگی باعث میشود سنگ ترک بردارد و بشکند،سنگ های تراورتن به خاطر این امر اصلا مناسب برای کف فرش های بیرونی ساختمان نیستند و برای این منظور باید از سنگ های مرمریت و یا بهتر از همه از گرانیت ها استفاده کرد. زیرا این سنگ ها بدون وجود تخلخل در مقابل نفوذ آب مقاوم هستند و همین امر موجب افزایش طول عمر این سنگ ها در استفاده های افقی در فضای باز می شود.

معایب وجود نخلخل در سنگ تراورتن

تراورتن یک نوع سنگ طبیعی است که از طریق فرآیندهای زمین‌شناسی مختلف ایجاد می‌شود و معمولاً شامل سنگ‌های کربناته مانند آهک و دولومیت است. اگرچه تراورتن معمولاً دارای زیبایی و جذابیت زیادی است، اما وجود تخلخل در آن می‌تواند باعث معایبی شود. برخی از معایب وجود تخلخل در سنگ تراورتن عبارتند از:

کمترین مقاومت مکانیکی
تخلخل در سنگ تراورتن ممکن است باعث کاهش مقاومت مکانیکی آن شود. این معمولاً به معنای این است که تراورتن با تخلخل بیشتر ممکن است حساسیت بیشتری به شکستگی و فرسایش داشته باشد.

جذب آب و رطوبت
تخلخل در سنگ تراورتن می‌تواند باعث جذب و نفوذ آب و رطوبت به داخل سنگ شود. این موضوع می‌تواند به مشکلاتی مانند تغییر شکل، ترک‌های سنگی، و تغییرات در خصوصیات مکانیکی سنگ منجر شود.

حساسیت به تغییرات دما
تراورتن با تخلخل بیشتر ممکن است به‌طور زیادی حساس به تغییرات دمایی باشد. تغییرات دمایی ممکن است باعث تغییرات در ابعاد سنگ، ترک‌های سنگی، و حتی تغییرات در شکل و ساختار آن شود.

سخت‌تر برای قطع و انتقال
سنگ تراورتن با تخلخل بیشتر ممکن است سخت‌تر برای قطع و انتقال باشد. این موضوع ممکن است به افزایش هزینه و زمان مورد نیاز برای پردازش و استفاده از سنگ منجر شود. با این حال، با استفاده از روش‌های مناسبی مانند افزودن رزین‌های خاص و یا استفاده از روش‌های تثبیت کننده، برخی از مشکلات مرتبط با تخلخل در سنگ تراورتن می‌توانند کاهش یابند.

کدام سنگ تخلخل بیشتری دارد؟

همانطور که در متن اشاره شد یکی از بیشترین تخلخل ها در سنگ های تراورتن مشاهده می شود. این امر به دلیل مواد تشکیل دهنده این سنگ ها و شرایط تولید آن ها در لایه های زمین می باشد. همانطور که اشاره شد دقیقا همین امر و وجود این تخلخل ها باعث شده که تراورتن ها گزینه های بسیار مناسبی برای استفاده در نمای ساختمان و به صورت عمودی باشند و وجود این سوراخ ها در پیشت سنگ باعث بی نیازی مجری برای استفاده از اسکوپ یا رول پلاک می شود. البته از طرفی باید به این توجه کرد که این تخلخل و سوراخ تنها در پشت سنگ نیست و در روی سنگ هم وجود دارد و به ناچار برای ایجاد سطح زیبای و صیقلی روی سنگ پیش از انجام مراحل ساب باید سنگ های تراورتن توسط کارگر رزین و بتونه کاری شوند تا پس از انجام ساب در روی سنگ سطحی صاف و یکدست داشته باشیم.

تخلخل در سنگ‌ها متفاوت است و به ویژگی‌های مختلفی از جمله ساختار و ترکیب شیمیایی آن‌ها بستگی دارد. در اینجا چند نمونه از سنگ‌هایی که معمولاً دارای تخلخل بیشتری هستند، ذکر شده است:

سنگ آهک
سنگ آهک از طریق فرآیندهای زمین‌شناسی مختلفی ایجاد می‌شود، از جمله ترکیب شیمیایی آن و تراکم کربناته‌های آن تا تشکیل شکاف‌ها و فضای هوایی داخل سنگ. به دلیل وجود فضای خالی در سنگ آهک، این سنگ معمولاً دارای تخلخل بالاست.

سنگ‌های نسوز
سنگ‌های نسوزی مانند سنگ‌های آتشفشانی، که از طریق تجمع و سرنگونی مواد مذاب و سنگ‌های متعدد، ایجاد می‌شوند، ممکن است دارای تخلخل بیشتری باشند. این تخلخل معمولاً به دلیل حفره‌ها، بخش‌های پوسیده، و ترک‌های سنگی در ساختار آنها ایجاد می‌شود.

سنگ‌های رسوبی
سنگ‌های رسوبی مانند شیل، شن، و ماسه نیز ممکن است دارای تخلخل بالایی باشند. این تخلخل معمولاً به دلیل وجود شکاف‌ها، جاذب‌ها، و فضای هوایی داخل سنگ به‌وجود می‌آید. همچنین، می‌توان سنگ‌هایی مانند ماسه سنگ و گرانیت را به‌عنوان نمونه‌هایی از سنگ‌های کمتر تخلخل اشاره کرد. این سنگ‌ها معمولاً دارای ساختاری جامد و چگال هستند و فضای خالی کمتری دارند.

در مقاله فوق سعی بر این بود در عین اختصار تمامی مطالب مورد نیاز حول مبحث تخلخل موجود در سنگ ها به شما مصرف کنندگان محترم عرضه نماییم. امید است که این رسالت به خوبی به انجام رسیده باشد. در صورتی که به هر دلیلی نیازی به مشاوره بیشتر دارید به راحتی می توانید با استفاده از شماره های بالای صفحه با کارشناسان ما تماس حاصل نموده از مشاوره های رایگان ما استفاده نمایید.

"در تمامی مراحل ساخت و ساز کنارتان هستیم"

tel: 031-91004468