آجر نما هارا می‌توان از لحاظ رنگ، ابعاد، جنس و... به دسته های مختلفی طبقه بندی نمود . در مطلب پیش رو قصد بررسی این موارد را با هم داریم تا به درکی بهتر و جامع تر در این زمینه برسیم و در نهایت بهترین آجر نما ی مورد نیاز برای ساختمانمان را انتخاب نماییم.

• دسته بندی آجر ها از لحاظ جنس
  
  

آجر ها از لحاظ جنس به دو دسته فشاری و ماشینی تقسیم می شوند. دلیل نامگذاری آجر فشاری این است که خشت آن در ابتدای تولیدبا دست زده می شود و با فشار دست کارگر خشت زن گوشه های قالب به وسیله گل پر می شود و این نوع آجر برای گره چینی ، طاق ضربی ، تیغه چینی و دیوار های حمال مناسب است . ابعاد این آجر ها معمولا 5×10×20 یا 5/5×11×22 می باشد.

• آجر های ماشینی
  
  

آجر ماشینی آجر هایی هستند که برروی سطح آنها سوراخ هایی به تعداد 8 یا 10 به قطر 5/1  یا 2 سانتی متر وجود دارد و درایران به آجر های 8 یا 10 سوراخه معروف است . به استناد موارد 7 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران سوراخ این آجر ها باید ضخامت تمام آجر را طی کند و سطح مقطع آن نباید بیشتر از 25 درصد سطح آجر باشد و همچنین فاصله سوراخ ها از لبه و یکدیگر در هر بعد آجر نباید کمتر از 30 درصد طول همان بعد باشد.

حال می پرسید دلیل وجود این سوراخ های منظم برروی سطح آجر چیست ؟ وجود این سوراخ ها باعث می شود در هنگام دیوار چینی ملات در آجر نفوذ کرده و استحکام دیوار را بیشتر می کند . در هنگام ساختن دیوار های حمال می توان به دلیل وجود سوراخ های آجر آنها را با میلگرد مسلح نمود. به همین دلیل این نوع آجر در ساختمان سازی بیشتر استفاده می شود . این نوع دیوار چینی برای مقابله با زلزله و بلایای طبیعی ساخته و استفاده می شود. البته این آجر ها نسبت به آجرهای فشاری استحکام کمتری دارد ، ترد و شکننده بوده و خاصیت مکندگی آن کمتر است و دارای قابلیت تیشه زنی نیستند و همچنین به دلیل خاصیت مکندگی کم نمی توانند به ملات بچسبند و به همین دلیل نمی توانند درطاق ضربی استفاده شوند. ابعاد آجر های ماشینی 5/5×11×22 می باشد و دارای اضلاع و سطوح صاف تری نسبت به آجر های فشاری می باشد.

• آجر های نسوز
  
  

 یکی دیگر از دسته های آجر ، آجر های آلومینایی هست که شامل مجموعه ای گسترده از آجر های نسوز هستند. این محصولات حاوی 45 تا 99 درصد اکسید آلومینیوم ( al203  ) هستند . آجر های نسوز نوعی چینی هستند که از خاک های نسوز تولید می شوند . چینی در واقع همان سرامیک است که کیفیت بالایی دارد و ساختاری ظریف تر و متراکم تر از سفال دارد ودارای نقطه ذوب بالا می باشد و درجه حرارت پخت آن 1500 درجه سانتی گراد است و  می تواند در دمای بالا مقاومت کند و در مخازن شیشه ای ، کوره ، دودکش و شومینه استفاده شود.

• آجر های جوش
  
  

دسته دیگر آجرها ، آجر های جوش هستند . نحوه ساخت اینگونه آجرها  به این شکل است که خاکی که در دمای بیش از هزار درجه خمیری نشود را می پزند و آنرا بیشتر در کوره نگه می دارند تا دانه های خاک کمی عرق کرده و حالت چسبندگی بین آنها ایجاد شود و آجر یک تکه ایجاد شود. اینگونه آجرها نباید در کوره خمیر شوند و باید تفاوتی بین عرق کردن و خمیر شدن باشد ، به همین دلیل برای اینکه عرق کردن آجر کمتر شود به آن گداز آور می زنند. معمولا به این منظور بیشتر از اکسید آهن استفاده می کنند که علاوه برآنکه گدازآور است رنگ این آجرپخته را سرخ تا سیاه می کند. این نوع آجر باید محکم باشد ، ترد نباشد ، لاشه نشود ، ترک نداشته باشد ،در برابر ضربه استحکام داشته باشد و لب پر نشود . زبر باشد و زمانی که ساییده شد همچنان زبر بماند. در برابر یخبندان و مواد شیمیایی پایدار باشد . آجر جوشی که در ساختمان استفاده می شود نباید بیشتر از 6%و آجر کف فرش بیشتر از 4%  وزنش آب دریافت کند .آجر جوشی مناسب کف فرش باید ضربه پذیری بالایی داشته باشد  و خیلی کم ساییده شود.

• آجر های لعابی
  
  

دسته آخر آجرهای موجود آجر لعابی است که مانند آجرهای معمولی ساخته و پخت می شود و فقط یک تفاوت دارد و آن اینکه سطح آن با لعاب پوشیده می شود و استفاده آن فقط در نماسازی است . اینگونه آجر ها بافت صاف و صیقلی دارند و باعث می شوند آب نتواند به داخل آنها نفوذ کند و مقاومت بیشتری در برابر مواد شیمیایی دارد اما در صورتی که ضریب انبساط و انقباض لعاب با آجر متفاوت باشد ترک برمیدارد و ظاهر بدی را به خود می گیرد. آجرهای لعابی در نمای ساختمان جهت زیبا سازی و مقاومت در برابر فرسایش و هوازدگی است.

بررسی انواع آجرهای موجود بر حسب کاربری آن ها

مصرف آجر در ایران به عنوان یکی از انواع مصالح ساختمانی سابقه ای باستانی دارد و می توان گفت اولین باری که افراد از این متریال در ساخت و ساز استفاده نمودند مربوط به چند هزار سال پیش می باشد. آجرها در واقع خشت پخته شده ای هستند که در گذشته با استفاده از هنر دست ساخته می شدند و از آن ها برای تزئین و ساخت کاخ ها و عبادتگاه ها مانند طاق کسری ، آرامگاه شاه اسماعیل سامانی در گنبد کاووس و مسجد اصفهان بهره گیری می شده است. علاوه بر این ها در عصر اسلام استفاده از آجر ها در اجرای طرح های گروه‌سازی، بافت‌های متضاد، طرح گود، زج‌چینی نیز بسیار رواج داشت. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و صنعت ساخت و ساز در تولید آجرها از دستگاه ها و کوره های پیشرفته بهره گیری می شود و نمونه های بسیار جدید با ویژگی های مثبت فراوان از این مصالح به بازار ارائه شده اند که می توان از آن ها در بخش های مختلف ساختمان استفاده نمود. در حال حاضر با گذشت هزاران سال از اولین باری که آجرها در ساخت و ساز مورد بهره گیری قرار گرفتند، این مصالح همچنان از طرفداران بسیار زیادی برخوردار هستند و استفاده از آن ها بسیار رواج دارد. هدف از تنظیم این مقاله توسط گروه کالاساخت برای شما همراهان عزیز معرفی انواع آجرهای موجود در صنعت ساخت و ساز بر حسب کاربری می باشد.

آجرها به طور کلی در ساختمان سازی در دو بخش زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

1. مرحله سفت کاری ساختمان

سفت کاری در واقع اولین مرحله از عملیات اجرایی ساخت سازه‌‌ می باشد که شامل مراحل پی کنی ساختمان، قالب بندی و بتن ریزی و شناژ بندی، اسکلت بندی، احداث تیر ها و سقف ساختمان، تیغه چینی و دیوار‌چینی می باشد. در مرحله تیغه چینی و دیوار چینی آجرها از کاربری بسیار زیادی بهره مند هستند. در واقع با تیغه چینی دیوار، اسکلت کلی ساختمان مشخص می شود و ساختمان قابل تشخیص است. در این مرحله از مصالح بسیار مختلفی می توان به منظور دیوار چینی بهره گیری نمود که رایج ترین آن ها آجر می باشد. از انواع آجرهایی که در این مرحله استفاده می شود، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• آجر فشاری

آجر فشاری یکی از انواع اجرهای قدیمی می باشد که به صورت دستی و با فشار دست کارگران خشت زن تولید می شود. این نوع آجر فاقد سطوحی با پرداخت ویژه است و معمولاً برای کلیه کارهای داخلی یا کارهایی با اهمیت ظاهری کمتر نظیر دیوار چینی، طاق ضربی، ساخت دیوار های باربر و حایل، تیغه چینی و موارد دیگر در مرحله سفت کاری بسیار مناسب است. در حال حاضر صنعت ساخت و ساز در ایران به مقدار وسیعی از آجرهای فشاری استفاده می‌نماید و می توان گفت این نوع آجر در سفت کاری و زیر کاری ساختمان بسیار پرکاربرد می باشد.

• آجر لفتون

آجر لفتون یکی دیگر از انواع آجرهایی است که در مرحله سفت کاری ساختمان بسیار پرکاربرد می باشد. این نوع آجر دارای مدل های مختلفی است که برای نخستین بار در روستای لفتون تولید شده و به همین دلیل با این عنوان نام گذاری شده است. پر مصرف ترین آجر لفتون، آجر ده سوراخه می باشد که با سوراخ های خود وزن پایین و چسبندگی بالایی دارد. از آجر لفتون در سایزهای بزرگ به منظور دیوار چینی محوطه ها، حصار باغها و ویلاها، سوله ها و حیاط منازل و از سایز کوچک آن در چیدن دیوار اتاق ها، تراس ها، درپوش حمام و دستشویی و زدن سقف به کمک تیرآهن بهره گیری می شود.

• آجر ماسه آهکی

آجر ماسه آهکی یکی دیگر از انواع آجرها می باشد که از سیلیکات کلسیم تشکیل شده است. این نوع آجر در زمان خشک شدن دچار کاهش ابعاد می شود و به علت جذب آب بالایی که نسبت به انواع دیگر از آجر ها دارد در پی سازی و کرسی چینی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.

• آجر سفالی

آجرهای سفالی خود به دو دسته آجر سفالی دیوار و آجر سفالی سقف تقسیم می شوند. هر دو این آجرها از جنس سفال بوده و دارای سوراخ های بزرگ می باشند. آجر سفال دیواری به دلیل تو خالی بودن و عدم توانایی باربری به منظور دیوارکشی پارتیشن و جداکننده فضاهای غیر باربر استفاده می شود و آجر سفال سقفی که به آن بلوک سقفی نیز گفته می شود به دلیل خاصیت عایق صدا و حرارت در پوشاندن سقف هایی با تیرچه بتنی استفاده می شود.

2- مرحله نازک کاری ساختمان

نازک کاری در تفاوت با سفت کاری آخرین مرحله از ساخت یک سازه می باشد. نازک کاری در واقع کارهایی است که به محافظت از اجزای سازه ای‌، زیبایی و قابل سکونت شدن آن ساختمان مربوط است. نازک کاری خود از مراحل بسیار مختلف و متنوعی تشکیل می شود که اجرای نمای داخلی و خارجی ساختمان، پوشش کف، اجرا قرنیز و زیباسازی فضای داخلی و خارجی ساختمان بخشی از آن ها می باشد. انواع آجرهایی که در مرحله نازک کاری مورد استفاده قرار می گیرند شامل موارد زیر هستند:

• آجر کف فرش

آجر کف فرش همانطور که از نامش پیداست به آجرهایی گفته می شود که در اجرا پوشش کف ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. بسیار از افراد هستند که از این کاربری آجر ها بی اطلاع می باشند و گمان می کنند که آجرها در پوشش کف فرش مناسب نمی باشند اما باید گفت که برخی از انواع آجرها با ظاهر بسیار مناسب به همراه مقاومت بالا در برابر ضربه و سایشی که از آن برخوردار هستند در پوشش کف بسیار مناسب می باشند. یکی از انواع آجرهای مناسب در کفپوش داخلی و خارجی ساختمان، آجر های نسوز هستند.

• آجرنما

از دیگر انواع آجرها که به منظور زیباسازی نمای داخلی و خارجی ساختمان از آن ها بهره گیری می شود، آجرنما ها می باشند. آجر های مناسب در نما از ویژگی های بسیار ویژه ای همچون مقاومت در برابر شرایط جوی، استحکام در برابر سایش و شوره زدگی، عایق صوت و گرما، ظاهر زیبا و چشمگیر و ... برخوردار هستند. آجرنما ها دارای انواع بسیار متنوعی می باشند و از رنگ های مختلفی برخوردار هستند. از آجرنماها در ترکیب با سنگ ها و سرامیک ها نیز می توان بهره گیری نمود. دو نمونه از آجرهای بسیار مناسب در اجرا نمای داخلی و خارجی ساختمان، آجر رس و آجر نسوز می باشند.

• آجر قرنیز

آجرهای قرنیز نیز مناسب برای نوار کشی در پای دیوارها و خط تقاطع آن ها و کف ساختمان ها می باشند. این نوع آجرها از مقاومت بسیار بالایی در برابر شوره و جذب آب برخوردار هستند چرا که اغلب در پای دیوار و در مواجه با رطوبت و آب نصب می گردند. آجرهای قرنیز موجود در کالاساخت علاوه بر مقاومت بالا در برابر شوره زدگی از مقاومت بالایی در برابر حرارت و بارندگی برخوردار هستند و دارای طرح های بسیار زیبایی می باشند.

• آجر دکوراتیو

از دیگر انواع آجرهایی که در مرحله نازک کاری مورد استفاده قرار می گیرند، می توان به آجرهای دکوراتیو اشاره نمود. این نوع آجرها در دکوراتیو نمودن و زیباسازی فضای داخلی و خارجی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند و دارای طرح ها و رنگ های بسیار زیبا و دیدنی هستند. آجرهای دکوراتیو به دو صورت لعاب دار و بدون لعاب مورد استفاده قرار می گیرند و می توان از آن ها در زیباسازی و تزئین فضای بین کابینتی، دیوار پشت تلویزیون، فضای اطراف شومینه، دیوار زیر اپن و بسیاری موارد دیگر بهره گیری نمود.

جمع بندی

در دنیای معماری و ساختمانی، آجرها به عنوان یکی از مواد ساختمانی پرکاربرد و مهم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد ساختمانی متنوعی دارند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. شما همراهان گرامی می توانید به منظور دریافت اطلاعات بیشتر با شماره گیری شماره های موججود در بالا و پایین صفحه با کارشناسان حرفه ای ما ارتباط برقرار کرده و از تجربیات ایشان به صورت رایگان بهره مند شوید.