هنر کاشی کاری یکی از هنر های قدیمی و بسیار زیبا در کشور ایران می باشد که نمونه های متنوع آن را می توان در آثار باستانی به جا مانده از دوران مختلف تاریخی مشاهده نمود. صنعت کاشی کاری در ایران به دوران پیش از میلاد مسیح باز می گردد. در واقع می توان شروع کاشی کاری در ایران را به دوران هخامنشیان که قدمت آن مربوط به حدود 2 هزار و 500 سال قبل می باشد، اختصاص داد و این خود به دلیل وجود نمونه هایی از صنعت کاشی کاری در کاخ آپادانا واقع در شوش می باشد. با ظهور اسلام و در دوره بعد از اسلام هنر کاشی کاری رواج بسیار زیادی یافت و استفاده از کاشی هایی با نقوش متنوع بسیار زیبا و رنگارنگ همچون گل و بوته، نوشته، نخل‌هاي كوچك، حیوانات و ... قسمتی از کار معماران در ساخت مساجد و برخی منازل گردید. سرعت پیشرفت در این دوره به قدری زیاد بود که تقریبا خانه تمام افراد قدرتمند و پر نفوذ حکومتی شاهد دستکاری های این چنینی گشت. این هنر همراه با سلیقه ایرانی منجر به ساخت بناهای بسیار زیبا و چشمگیر گشت که امروزه نیز مورد توجه جهانگردان و باستان شناسان از نقاط مختلف جهان قرار گرفته است. برخی از آثار باستانی در استان اصفهان همچون مسجد شیخ لطف الله، مسجد شاه (مسجد جامع عباسی) و... خبر از هنر زیبایی کاشی کاری در آن زمان را می دهد. کاشی هشت پر ستاره ای، کاشی زرین فام، کاشی معقلی و کاشی هفت رنگ از جمله نمونه های کاشی به کار رفته در آثار باستانی می باشند که همواره نیز در برخی از ساختمان ها و مساجد از آن ها بهره گرفته می شود.

اکنون نیز با گذشت قرن ها از اولین باری که کاشی مورد استفاده ایرانیان واقع شد این هنر دارای جایگاه ویژه ای در میان معماران و طراحان می باشد. کاشی ایرانی هم اکنون در جهان دارای رتبه قابل توجهی از تولید است و سلیقه ایرانی همواره مورد پسند افراد بسیاری قرار می گیرد. این روز ها طرح های بسیار متنوع و مختلفی از این متریال در بازار مصالح موجود می باشد که می توان با استفاده از به کارگیری سلیقه و ذوق هنری طرح های بسیار زیبا و با شکوهی از آن هم در نمای داخلی و هم در نمای خارجی ساختمان ایجاد نمود. با وجود طرح ها و رنگ های متنوع از کاشی ها همواره برخی از افراد به دنبال بهره گیری از نمونه های قدیمی و پر نقش و نگار آن در تزئینات داخلی برخی ساختمان ها همچون ویلا ها، باغ ها، رستوران ها و... می باشند.

این حقیقت را نمی توان کتمان کرد که در این چند دهه گذشته اهمیت دادن به کاشی کاری و هنر های دست نادیده گرفته شده و بنابراین شاهد نزول روز به روز آن گشته ایم. از طرفی این کم اهمیتی ها با ظهور طرح های نوین و فوق العاده زیبای خارجی و داخلی در هم شده و به پیشرفت آن ها در صنعت ساختمان سازی سرعت بخشیده است. به بیان ساده تر کم شدن کاشی کاری مکمل استفاده های بسیار زیاد و البته منطقی از سرامیک ها و کاشی های جدید بوده است.
بنابراین امید است این هنر کاشی کاری خارق العاده در بین دانشجویان هنر و دوست داران این اثر هنری جایگاه ارزشمندی پیدا کند تا به دوران طلایی خود یعنی شاه عباس دوم و اول برسد.
البته بیان این موضوع بدون لطف نبوده که در برخی از موارد ساخت و تولید حوض ها و آبنماهای سرامیکی و تزئینی می توانیم شاهد اجرای سنتی گونه کاشی های سرمه ای و فیروزه ای باشیم. این رنگ ها دقیقا همان رنگ های آرامش بخش و سنتی قبل تر بوده اند که امروزه به یکی از پر طرف دار ترین رنگ ها در بین تمامی نمونه های سرامیک های بافت ریز تبدیل شده اند.

معماری و هنر اسلامی با کاشیکاری

هنر اسلامی و کاشیکاری به عنوان یک جزء اساسی از معماری اسلامی، نقش بسیار مهمی در زیباسازی ساختمان‌ها و فضاها داشته و دارد. این هنر به عنوان یکی از بخش‌های برجسته فرهنگ اسلامی، از دوران اولین امواج اسلامی در هنر و معماری ظهور کرد و تا به امروز اثرگذاری خود را حفظ کرده است. در زیر به برخی از ویژگی‌ها و نقش‌های کاشیکاری در معماری و هنر اسلامی اشاره شده است:

موتیف‌های هنری

• کاشیکاری در معماری اسلامی به عنوان یک اصل هنری نه تنها برای زیباسازی بلکه به عنوان یک عنصر مهم در ایجاد موتیف‌ها و الگوهای هنری متنوع شناخته می‌شود. این موتیف‌ها شامل اشکال هندسه ای پیچیده، نقوش گل‌ها، عناصر خطی و طرحح های اسلیمی و ختایی هستند.

زیبایی‌شناسی اسلامی

• هنر اسلامی و کاشیکاری با تأکید بر زیبایی‌شناسی اسلامی از عناصر هنری و گرافیکی مختلفی استفاده می‌کند. زیبایی در این هنر با توجه به توازن، هماهنگی، و تناسب اجزا به دست می‌آید.

معماری اسلامی

• کاشیکاری به عنوان یکی از اصول مهم در معماری اسلامی به کار می‌رود. کاشی‌های زیبا با الگوها و رنگ‌های گوناگون در مساجد، قصرها، بناهای تاریخی و حتی در دیوارهای شهرهای اسلامی جهت زیباسازی و آراستن فضاها به کار می‌روند.

آرامگاه‌ها و حرم‌ها

• آرامگاه‌ها و حرم‌های مذهبی در هنر اسلامی معمولاً از کاشی‌های زینتی برخوردار هستند. نقوش و الگوهای هنر اسلامی از جمله عناصر زینتی که به این مکان‌ها جلوه خاصی می‌دهند.

مساجد

• مساجد یکی از مهمترین نمونه‌های کاربرد کاشیکاری در معماری اسلامی هستند. دیوارها، منابع آبی، مناره ها و کاشی‌های زینتی در داخل مساجد از هنر کاشیکاری به عنوان نمایش‌دهنده زیبایی اسلامی بهره می‌برند.

 

حفظ و انتقال فرهنگ

• هنر اسلامی و کاشیکاری از یک نقش حفاظتی نیز برخوردار است. با ایجاد نمونه‌های هنری زیبا و تاریخی، این هنر به حفظ و انتقال فرهنگ و تاریخ اسلامی کمک کرده و آثاری از هنر و معماری اسلامی را به نسل‌های آینده انتقال می‌دهد. کاشیکاری در هنر اسلامی نه تنها به عنوان یک روش زیباسازی بلکه به عنوان یک اصل مهم و جلبه ای از هنرهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته و تاکنون تأثیر بسزایی در فرهنگ و هنر این منطقه داشته است.

جمع بندی

هنر ایرانی یکی از قدیمی‌ترین و غنی‌ترین هنرهای جهان است که تأثیرات فراوانی بر هنرهای دیگر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها گذاشته است. این هنر در طول تاریخ و در دوره‌های مختلف، از جمله هخامنشیان، ساسانیان، دوران اسلامی و معاصر، تحول و تکامل یافته است. هنر ایرانی شامل انواع مختلفی از هنرها مانند معماری، نقاشی، سفالگری، قالی‌بافی، و خوشنویسی می‌باشد. یکی از شاخص‌ترین جلوه‌های هنر ایرانی، کاشی‌کاری است. کاشی ایرانی با طرح‌ها و نقش‌های پیچیده و زیبا، در مساجد، مقبره‌ها، قصرها و دیگر بناهای تاریخی به کار رفته است. این کاشی‌ها معمولاً با رنگ‌های زنده و درخشان مانند آبی، فیروزه‌ای، سبز و سفید تزئین می‌شوند و هنر کاشی‌کاری ایرانی را به یکی از نمونه‌های برجسته هنر اسلامی تبدیل کرده‌اند. کاشی‌های ایرانی علاوه بر زیبایی، دارای کارکردهای عملی نیز هستند و به عنوان عایق حرارتی و رطوبتی در بناها استفاده می‌شوند. سلیقه‌ی ایرانی در هنر و طراحی نیز نقش مهمی ایفا کرده است. ایرانیان همیشه به دنبال زیبایی و هارمونی بوده‌اند و این خصوصیت در تمامی هنرهای آنها مشهود است. ترکیب رنگ‌ها، توجه به جزئیات و استفاده از الگوها و طرح‌های هندسی منظم، از ویژگی‌های بارز سلیقه‌ی ایرانی است. این سلیقه در معماری، لباس، جواهرات، و حتی در زندگی روزمره و تزئینات خانگی نیز قابل مشاهده است. در کل، هنر ایرانی با تاریخچه‌ای طولانی و تأثیرات گسترده بر فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف، یکی از گنجینه‌های بزرگ هنر جهانی محسوب می‌شود. کاشی ایرانی و سلیقه‌ی ایرانی نیز به عنوان نمادهای این هنر ارزشمند، نمایانگر ذوق و خلاقیت بی‌نظیر ایرانیان در طول تاریخ هستند.

"در تمامی مراحل ساخت و ساز کنارتان هستیم"

tel: 031-91004468