یکی از فرآورده های ساختمانی که از طرفداران بسیار زیادی بهره مند می باشد و می توان انواع ان را در ساختمان های قدیمی و جدید مشاهده نمود، آجر می باشد. آجر یکی از مصالح ساختمانی می باشد که از گذشته های بسیار دور در امر ساخت و ساز مورد استفاده بشر قرار می گرفته است و امروزه نیز همچنان جایگاه خود را در بین پیمانکاران و دست اندر کاران ساختمان سازی حفظ نموده است. شما می توانید نمونه های بسیار زیادی از این محصول را در نمای آثار باستانی و منازل قدیمی و طرح های جدید و نوین آن را در نمای ساختمان های امروزی مشاهده نمایید. در این مطلب کالاساخت به بررسی مراحل تولید آجر پرداخته است تا شما عزیزان نسبت به این محصول اطلاعات بیشتری کسب نمایید. آجر به دو روش سنتی و ماشینی تولید می شود که بسته به نوع کارخانه هر کدام از آان ها یک یا هر دو روش را در تولید این مصالح به کار می گیرند. در زیر به مراحل تولید آجر در هر کدام از این روش ها می پردازیم:

• تولید آجر به روش سنتی:
این روش همانطور که از نامش پیداست یک روش سنتی و قدیمی می باشد که در گذشته از آن برای تولید آجر استفاده می شده است و امروزه نیز همواره از آن در برخی کارخانه ها برای ساخت آجر استفاده می شود. در این روش تمامی مراحل تولید آجر به صورت دستی و توسط نیروی انسانی انجام می پذیرد. در ادامه مراحل تولید آجر در این روش را بیان نموده ایم.

• تهیه خاک :
اولین قدمی که در تولید آجر صورت می گیرد، تهیه خاک مناسب می باشد. در این روش عمل تهیه خاک جنبه علمی ندارد و استاد کار این مرحله را به صورت تجربی انجام می دهد، به این معنی که اول خاک را می بیند و سپس با لمس کردن آن و بوئیدنش تشخیص می دهد که خاک برای ساخت آجر مناسب است یا خیر؟ خاکی که در تهیه آجر مصرف می شود خاک رس می باشد.

• تهیه گل:
در مرحله بعد استاد آجر ساز خاک رس تهیه شده را با آب مخلوط می کند و پس از گذشت چند روز کارگران با لگد زدن این مخلوط آب و خاک را ورز می دهند تا خاک به خوبی با آب مخلوط شود و گل یکدستی تهیه شود.

• قالب گیری:
پس از تهیه گل نوبت به عمل قالب گیری می رسد. در این مرحله کارگران گل را با دست در قالب های چوبی که بصورت چند خانه هستند فشار می دهند و آنرا صاف می نمایند. برای آنکه کیفیت کار در قالب گیری بالا رود از پرس ها برای فشرده شدن گل در قالب استفاده می شود.

• خشک کردن خشت ها:
مرحله بعدی در تهیه آجر به روش سنتی خشک کردن خشت های قالبگیری شده می باشد. در این مرحله از نور آفتاب در جهت خشک کردن خشت ها استفاده می شود و باید دقت نمود که خشت ها از دو طرف در برابر نور افتاب قرار گیرند.

 

• پخت اجر:
در مرحله بعدی آجر ها را در کوره های سنتی که به صورت چاهی می باشد قرار می دهند تا پخته شود. در این کوره ها خشت ها باید به گونه ای چیده شوند که جریان هوا از بین آن ها عبور کند.

• تولید آجر به روش ماشینی
در این روش تمامی مراحل تولید آجر با استفاده از ماشین ها و دستگاه های مدرن صورت می گیرد. مراحل تولید آجر در روش ماشینی به شرح زیر می باشد:

• تهیه خاک:
در روش ماشینی بر عکس روش سنتی انتخاب خاک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در واقع در این روش خاک های رس مختلف در آزمایشگاه ها بررسی می شوند و یک منطقه که خاک رس با کیفیت تر و بیش تری دارد به عنوان معدن انتخاب می شود. پس از آن با ماشین های مخصوص خاک از این معادن استخراج می شود و سپس با ورود به کارخانه دردستگاه آسیاب، پودر می گردد.

• تهیه گل:
در این مرحله خاک تهیه شده به سمت دستگاه مخلوط کن می رود و در آن جا با مقدار مورد نیاز آب مخلوط می شود. پس از مخلوط شدن این گل نیمه اماده در دستگاه آسیاب والس به طور کامل ورز داده می شود. در این مرحله به دلیل ورز دهی کامل اجر به دست آمده بسیار با کیفیت تر از اجر در روش سنتی می باشد.

• قالب گیری:
پس از آماده سازی گل نوبت به قالب گیری می رسد. گل به دست آمده از آب و خاک را وارد دستگاه قالب گیری می نمایند و در آن جا در اثر فشاری که دستگاه به گل ها وارد می نماید آن ها را کاملا فرم داده و به شکل شمش در می آورد. این شمش به دست آمده را در دستگاه برش قرار می دهند تا به اندازه دلخواه بریده شود.

• خشک کردن خشت ها:
پس از مرحله قالب گیری گل های برش خورده را که خشت نامیده می شود وارد دستگاه خشک کن می نمایند و این خشت ها بسته به نوع مواد اولیه و تکنولوژی خشک کن در مدت زمان مورد نیاز خشک می گردند.

• پخت اجر:
در مرحله بعدی که پخت اجر می باشد، خشت های خشک شده توسط رباط های صنعتی بر روی واگن های کوره تونلی چیده می شوند و این واگن ها خود به صورت اتوماتیک وارد کوره های تونلی می شوند. در کوره های تونلی آجر ها پخته می شوند و از سمت دیگر کوره سرد شده و بیرون می آیند. سپس با خروج واگن، آجر های پخته شده به وسیله رباط تخلیه کننده از روی واگن ها تخلیه می شوند و بر روی پالت های چوبی قرار می گیرند. ظرفیت کوره های آجر پزی دو برابر خشک کن ها می باشد. (پخت آ خود مبحثی طولانی دارد که در ادامه اشاره به آن داریم )

• بسته بندی:
این مرحله که در واقع مرحله آخر می باشد به درخواست مشتری صورت می پذیرد. به این صورت که می توان آجر ها را به درخواست مشتری به صورت بسته بندی پالت، بسته بندی پلاستیکی و یا حتی به صورت فله ای بارگیری نمود.

تولید و پخت آجرنما

تولید و پخت آجرنما به دو روش سنتی و مدرن انجام میگردد. در مقالات گذشته در کالا ساخت ما به تاریچه و چگونگی تولید آجرنما اشاره داشتیم. در این مقاله قصد داریم تا شما را با روش های تولید آجر به این صورت که شما در منزل هم بتوانید از نمونه های تزئینی با هنر دست خود بسازید.

تهیه و ساخت آجر طی مراحلی که به شرح زیر است انجام می گردد:

اگر از روش سنتی استفاده کنید باید نخست به اماده سازی خاک رس توجه کنید . در کارگاه هایی که با روش سنتی هنوز پخت دارند خاک رس را با تسمه نقاله یا ماشین یا به روش دستی برداشت می کنند. مرحله بعد مناسب سازی خاک جهت استفاده و گل کردن است. برای این منظور کلوخ های بزرگ را با سنگ شکن می شکنند و مواد نباتی و دانه های درشت خاک را جدا می کنند. شما این مرحله را فاکتور بگیرید زیرا میتوانید از گل های رس اماده به راحتی استفاده کنید. خشت زنی و گل کردن مرحله بعدی در تولید آجر به روش سنتی است. در این مرحله شما می بایست 30 الی 35 درصد از وزن خاک را اب اضافه کنید. و گل را ورز دهید تا حالت خمیری به خود بگیرد و بدون اینکه فشار زیادی نیاز باشد گل را در قالب مورد نظر بریزید و با فشار دست خشت زنی را انجام دهید. آجر فشاری که بعد از قالب گیری و خشت زنی با اضافه کردن دو برابر آب حالت پوک و سبک به خود می گیرد.

خشت زنی آجر با دست در قالب های زیر در کارگاه های سنتی انجام می شود:

قالب چهارتایی خشت زنی / قالب کشیده بدون ته (کلاف) / قالب جفتی ایرانی(خشتی) / تکی مربعی بدون ته شما در منزل می توانید از انواع قالب هایی که مایل هستید استفاده کنید و بعد از اینکه آفتاب خورد و خشک شد روی آن را با نقوش هنری تزئین کنید. اینکه باید کوره شود را میتوانید فاکتور بگیرید. یا مانند گذشتان عمل کنید .

 

تولید آجر در کارخانه

سه روش برای قالب گیری در کارخانه موجود است و میتوان از انها استفاده کرد. بحث کو.ره ها جدا است و انواع کوره ها را بعدا مفصلا توضیح خواهیم داد. در اینجا ابتدای کار یعنی خشت زنی مورد بحث می باشد. خمیری شکل یا روش گل نرم اولین روش خشت زنی است که در این روش آب به میزان 20 الی 30 درصد وزن خاک به آن اضافه می‌شود. خمیر گل از میان ماشین مکنده‌ای به شکل چرخ‌گوشت که نام دارد عبور داده می‌شود؛ و سپس هوا زدایی می‌شود. بعد از هوا زدایی خمیر با سیم بریده می‌شود. بعد از اینکه خشت تهیه شد به دستگاه خشک‌کن انتقال داده می شود. روش گل سفت دومین روش است که در آن به گل سفت آب به میزان 20 الی 30 درصد وزن خاک اضافه می‌شود. خمیر گل از میان ماشین مکنده‌ای به شکل چرخ‌گوشت که نام دارد عبور داده می‌شود؛ و سپس هوا زدایی می‌شود. بعد از هوا زدایی خمیر با سیم بریده می‌شود. بعد از اینکه خشت تهیه شد به دستگاه خشک‌کن انتقال داده می شود. پرس کردن خاک نیمه‌خشک: ابتدا در حدود ۸_۱۰ درصد وزن خاک به آن اضافه می‌شود تا دانه‌های موجود مرطوب شوند. بعد از مرطوب کردن خاک فشاری با تقریب ۸۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع توسط دستگاه پرس بر آن وارد می‌شود و خشت به وجود می‌آید. در این مرحله دیگری نیازی به خشک‌کردن خشت مدنظر نیست. این روش آخرین مورد از روش های خشت زنی در کارخانه است.

خشک کردن خشت نیز به رو ش های مختلفی انجام می گیرد که عبارتند از:

- قرار گیری خشت در هوای آزاد به مدت ۱۳_۱۵ روز
- بهر ه گیری از کوره حلقه ای شکل هوفمان و قرار دادن خشت در اتاقک‌های کوره یا بام آن
- استفاده از گرم‌خانه (اتاق گرم): اتاقی بلند و باریکی که از پایین آن هوای داغ رد و بدل می‌شود. رطوبت فضا نیز از سمت بالای اتاق مکیده می‌شود.
- بهره‌گیری از تونل گرم: در این مکان خشت‌ها روی واگن قرار می گیرند و از یک سو هوای گرم وارد تونل می شوند. در پایان کار که خشت ها به انتهای تونل می رسند رطوبت خود را از دست می دهند.
بعد از خشک کردن خشت برای تهیه آجر لعاب دار به آن لعاب می دهند. در حین پخت آجر لعاب هم میپزد. لعاب هایی که دمای پختن کمتری نسبت به آجر نیاز دارند می توان بعد از ساخت آجر انجام داد.

 

انواع كوره هاي آجر پزی

پس از خشك شدن خشت آماده شده برای ساخت آجر، خشت درون كوره چیده می شود به صورتی که فاصله بین آن ها حفظ شود و خشت ها به همدیگر چسبیده نشوند، تا گرمای شعله آتش از بین تمام خشت ها رد و بدل شود.در این متن برآن شدیم که به بررسی کوره های آجر ریزی بپردازیم:

- كوره با آتش وآجر ثابت (کوره تنوری)
- كوره با آتش رونده و آجر ثابت
- كوره با آجر رونده وآتش ثابت(کوره های تونلی)

كوره تنوره ای

کوره تنوره ای كارش پيوسته نيست این کوره ،کوره ای کوتاه و گشاد است كه خشت را درون آن می چینند و به اصلاح تون آنرا مي تابند که در معنی اصلی ؛آن را روشن می نمایند شعله ، شعله و حرارت در بین فضاهای خالی بین خشت های چیده شده جا به جا می شوند و حرارت خود را به خشت ها انتقال می دهند وخشت ها پخته می شوند. جنس آجر هایی که از کوره های تنوره ای خارج می شوند همیشه یکسان نیستند و می توان آن را از بالا به پایین این گونه دسته بندی کرد: جوش ، آجر جوش، ‌آجر سبز، آجر بهي، آجر سفيد، آجر ابلق، آجر قرمز و آجر نيم پخته
گرمای کوره ی تنوره ای بیشتر از بقیه کوره ها هدر می رود.

 

كوره با آتش رونده و آجر ثابت

اين كوره نخستین بارتوسط يك بناي اهل برلن به نام Friedrich Hoffmann ساخته شد و به نام خودش نامگذاری شد.به این دلیل که حلقه ايي ساخته مي شد آن را كوره حلقه ايي هوفمان نامیدند. نخستين كوره های ساخته شده به دست هوفمان به شكل دايره ساخته شدند که البته ‌اكنون آن را به شكل حلقه ی دراز يا بصورت اره ايي و مانند آن مي سازند در اين نمونه از كوره تا حد زیادی از هدر رفتن گرما به اندازه زياد جلوگيري مي شود.

كوره تونلی

کار کوره تونلی همانند تونل خشت خشك كني می باشد که از سر تونل خشت ها به وسیله ی نوارهای متحرکی به انتهای تونل حرکت داده می شوند و نهایتا در انتهای تونل آجر سرد شده خارج می شود درجه حرارت در ابتدای تونل و انتها و میانه تونل یکسان نیست شعله های آتش در ديوار دروني تونل تعبیه شده اند که همين كه نوار متحرک به درون تونل می رسد، ‌به آرامی به سوي كانون اصلی آتش پيش مي رود خشت به آرامی گرم و به آرامی مي پزد . زمانی كه نوار متحرک آجر پخت به سوي انتهای تونل مي رود به آرامی سرد می شوند تا گرماي آجر گرفته شود و آن را سرد می كند. یکی از دلایل تغییر قیمت آجر نوع پخت متفاوت آن است. اگر به دنبال زیبایی، استحکام و دوام برای ساختمان خود هستید؟ با آجر، تجربه کنید.

 

تهیه و تنظیم در واحد تحقیق و توسعه گروه تولیدی و فروشگاهی کالاساخت

"در تمامی مراحل ساخت و ساز کنارتان هستیم"

tel: 031-91004468